🔁 Çocuğum Sürekli Ateşleniyor: Tekrarlayan Ateş Sendromları (PFAPA ve Diğerleri)

🎯 “Neredeyse her ay aynı şekilde ateşleniyor, ama hiçbir testte net bir şey çıkmıyor…”

Ebeveynlerin sıkça dile getirdiği bu cümle, tekrarlayan ateş sendromlarının ayırt edici işaretlerinden biridir. Özellikle 6 ay – 6 yaş arası çocuklarda, enfeksiyon gibi başlayan ama aslında bağışıklık sisteminin aşırı çalışmasıyla ilişkili bu durumlar oto-enflamatuar hastalıklar grubuna girer.

Bu yazıda en sık görülen sendromlardan PFAPA, Ailevi Akdeniz Ateşi (FMF) ve diğer periyodik ateş sendromları hakkında bilmeniz gerekenleri paylaşıyoruz.

⸻

📌 PFAPA Sendromu Nedir?

PFAPA, çocuklarda en sık görülen periyodik ateş sendromudur. Açılımı:

• P: Periyodik (belirli aralıklarla)

• F: Ateş (Fever)

• A: Aftöz stomatit (ağız içinde yaralar)

• P: Farenjit (boğaz iltihabı)

• A: Adenit (boyun lenf bezlerinde şişlik)

🧩 Özellikleri:

✅ 3-6 haftada bir tekrarlayan yüksek ateş atakları

✅ Genellikle her atak aynı şekilde başlar ve 3-5 gün içinde kendiliğinden geçer

✅ Ateş dışında çocuk genellikle sağlıklıdır

✅ Ataklar arasında tamamen iyidir

✅ Antibiyotikle düzelme görülmez

🤒 En sık belirtiler:

• Aniden başlayan yüksek ateş

• Boğaz ağrısı, lenf bezlerinde şişlik

• Ağızda aftlar

• Halsizlik, iştahsızlık

⸻

🔬 Nedenleri Nelerdir?

PFAPA’nın nedeni kesin bilinmese de, bağışıklık sisteminin düzensiz çalışması sonucu vücutta iltihaplı yanıtın periyodik olarak tetiklenmesi söz konusudur. Enfeksiyon ya da mikrobik bir neden yoktur.

Genetik geçiş çoğu zaman yoktur, bu yönüyle Ailevi Akdeniz Ateşi gibi kalıtsal sendromlardan ayrılır.

⸻

🧪 Tanı Nasıl Konur?

✅ PFAPA sendromu tanısı için özel bir test yoktur. Tanı genellikle klinik öyküyle konur.

✅ Ancak tekrarlayan enfeksiyonlar, bağışıklık yetmezliği ve FMF gibi hastalıklar dışlanmalıdır.

✅ Doktorunuz aşağıdaki testleri isteyebilir:

• Tam kan sayımı

• CRP, Sedim (iltihap belirteçleri)

• Boğaz kültürü

• Gerekirse FMF genetik testi

⸻

💊 Tedavi Nasıl Yapılır?

1. Ateş ataklarında destek tedavisi (ateş düşürücüler)

2. Tek doz kortikosteroid (örn. prednizolon) ile atak hızla geçebilir

3. Sık ataklarda: bazı çocuklara düşük doz kolşisin veya immün düzenleyici tedaviler önerilebilir

4. Ender durumlarda bademciklerin alınması (tonsillektomi) önerilebilir

⸻

🔄

PFAPA ile Karışabilecek Diğer Periyodik Ateş Sendromları:

📌 Bu sendromlar çocuk romatoloji tarafından takip edilmelidir.

⸻

👨‍⚕️ Ne Zaman Doktora Başvurmalı?

• Ayda birden fazla, benzer şekilde tekrarlayan ateşler

• Antibiyotiklere yanıt vermeyen ateş tabloları

• Ateş dışında boğaz ağrısı, ağız yarası, lenf bezlerinde şişlik gibi tekrar eden şikayetler

• Ailede FMF gibi genetik hastalık öyküsü varsa

⸻

📌 Sonuç

Her ateş enfeksiyon anlamına gelmez. Eğer çocuğunuzda düzenli aralıklarla, benzer şekilde başlayan ve kendiliğinden düzelen ateş atakları oluyorsa, tekrarlayan ateş sendromları açısından değerlendirme gerekir.

🩺 İzmir’de çocuğunuzun bu tür tekrarlayan ateş atakları varsa, detaylı değerlendirme ve yönlendirme için muayenehanemde sizi memnuniyetle karşılayabilirim.